CODA Paper Art 2023

van
11.06.2023
t/m
12.11.2023

CODA Paper Art 2023

Voel het oppervlak van het ruwe karton tussen je vingers, houd het witte vel papier tegen het licht en zie de nerven en vezels. Je kijkt naar de schoonheid en eenvoud van onbewerkt karton of papier. Sober en puur, ingetogen en tegelijkertijd al decennialang een bron van inspiratie voor beeldend kunstenaars en vormgevers. Zodra de kunstenaar het papier of karton oppakt en beschildert, betekent, vervormt of vouwt krijgt het nieuwe vormen; vormen die verhalen vertellen, ons raken, beroeren, aan het denken zetten, verbazen en verrassen door het monumentale en imposante of juist het tactiele en gedetailleerde van het kunstwerk. CODA Museum Apeldoorn brengt van 11 juni tot en met 12 november 2023 het werk van 22 kunstenaars uit binnen- en buitenland samen in de elfde editie van CODA Paper Art.

Tickets English

Deelnemend kunstenaars

Ana Oosting

Ana Oosting

Ana Oosting is kunstenaar én bioloog. Het leven is ooit ontstaan in de oceanen en dat zie je terug in de golvende vouwen in haar werk. Het hangende prachtdier in de entree van CODA Paper Art is maar liefst 16 meter lang. Verwonder je over het wondere wezen door er omheen te dwalen en (staand of liggend) details te fotograferen.

Lees meer
Bert Scholten

Bert Scholten

Bert Scholten is gefascineerd door lokale vertellingen en nieuwsberichten. Hoe kunnen verloren woorden en lokale vondsten weer gebruikt worden in de huidige spreektaal, memes of muziek? Van draaiorgelexperiment tot vergeten woorden als ‘korrelpikker’ en ‘bolkoker’. Hoe dit alles samenkwam in het Hoge Noorden met een rode postkar van de PTT? Ontdek het in CODA Paper Art.

Lees meer
Dieuwke Spaans

Dieuwke Spaans

Ontdek de sporen van de tijd in de verhalen van Dieuwke Spaans. Met een geheimzinnige vorm die onder andere naar het beroemde sleutelgat van kunstenaar Marcel Duchamp verwijst. Tuur door een poort naar een andere wereld. Zie je daar ook de hint naar een Chanel-jurk of modelabel? Bekijk de wereld van Spaans die zonder te knippen of plakken is ontstaan.

Lees meer
Himmelsbach

Himmelsbach

Een sociaal project waar iedereen aan kan bijdragen door posters met portretten van vluchtelingen te verspreiden. Inmiddels kun je de portretten van Himmelsbach al op heel veel verschillende plekken in Europa tegenkomen. Een anonieme groep mensen krijgt een gezicht via houtgravures, gemaakt door een groep kunstenaars en illustratoren in de vorm van een papieren monument. Begonnen in 2013 en in de huidige vorm te zien in CODA Museum.

Lees meer
Ellen Mandemaker

Ellen Mandemaker

Ellen Mandemaker ziet de schoonheid van een simpel vel papier, maar brengt bijvoorbeeld ook een ode aan aardappels in haar werk. De grafische kracht en pracht van papier om tot strakke, vaak monochrome beelden te komen is vaak terug te zien. Kun je echter tot een eenheid van kleur en vorm komen die uit het papier ontstijgt zonder daarvoor ingewikkelde ingrepen te moeten doen? Mandemaker onderzocht het voor CODA Paper Art. 

Lees meer
Fung + Bedford

Fung + Bedford

Ontwerpers Angela Fung en Ashley Bedford maken met slechts een paar bewegingen van een 2D-object een nieuwe 3D-vorm. Ze creëren rust en schoonheid in uiteenlopende (grote) ruimtes met ‘ongelimiteerde origami’. Voor CODA Paper Art werd een installatie gemaakt, passend bij de hoge, lichte ruimte van CODA Museum. Ontdek een wonderschoon gouden gordijn van ruim zeven meter hoog.

Lees meer
Maartje Korstanje

Maartje Korstanje

Biobased beton is de basis! Maartje Korstanje zoekt voortdurend naar nieuwe mogelijkheden van het materiaal karton. Ze maakt sculpturen die door hun grillige vormen doen denken aan sluime­rende zeemonsters of woekerende wortels. Loop rond en ontdek hoe je door zelf te bewegen haar werk steeds op een andere manier waar kunt nemen. 

Lees meer
Majda Vidakovic

Majda Vidakovic

Een concept van ‘restjes’: welke sporen worden er door de mens achtergelaten en hoe worden materialen of plekken aangetast door menselijk gebruik? Het verleden krijgt in het werk van Majda Vidakovic een tweede kans. In CODA Paper Art zie je de kracht van recycling in totems gemaakt met meer dan 100 kartonnen vullingen van audioverpakkingen.

Lees meer
Marieke Coppens

Marieke Coppens

De voorloper van het veelgebruikte lettertype Times New Roman is de zeventiende-eeuwse Romain du Roi, een lettertype dat met cirkels gemaakt is. De geometrische uitgangspunten van dit lettertype bepalen de vorm van dit gehele tekstwerk. Bekijk een installatie met een omtrek van meer dan twaalf meter! Marieke Coppens maakte gebruik van ongeveer tweehonderd meter grid-papier. Dit papier vond ze in het archief van een anonieme wetenschapper.

Lees meer
Merijn en Jurriaan Hos

Merijn en Jurriaan Hos

De ‘Hos Brothers’ maakten onder andere de bekende, kleurrijke identiteit van muziekfestival Down The Rabbit Hole. Dat deden ze in de vorm van kunstwerken van hout, gips, touw en verf samengevoegd in digitale programma’s. Ontsnappen aan het gewicht van de wereld was het uitgangspunt. Speciaal voor Paper Art maakte ze nieuw werk en ontdek je hoe het allemaal begon: twee broers, een vel papier als de basis en de liefde voor grafisch werk. 

Lees meer
Mingus Janssen

Mingus Janssen

Wie ontmoet je in de wereld van Mingus Janssen? Welkom in het kantoor van deze uitgeverij waar je ‘niet-menselijke' perspectieven kan lezen in de Non-Human Newspaper. In een nieuwe kranteneditie gaat Janssen in op wat de planten en dieren op de Veluwe zelf eigenlijk vinden van de huidige stikstofvervuiling. In de krant staat onder andere een artikel over slakken die zich verkiesbaar willen stellen als ambassadeur voor de Veluwe. Inclusief dating voor dieren!

Lees meer
Neo Matloga

Neo Matloga

De vaak vrolijke voorstellingen van Neo Matloga spelen zich af in een huiselijke omgeving en tonen mensen van kleur die samen eten, dansen of kaarten in een café. De werken tonen omgevingen en activiteiten die universeel en herkenbaar zijn, maar laten ook het Zuid-Afrika van na de Apartheid zien. Veel werken van Matloga krijgen een titel in het Sepedi; de taal van zijn moeder. 

Lees meer
Omlab

Omlab

Van afvalberg tot object. Studio Omlab oprichters Huub Looze en Margreet van Uffelen werken met… wc-papier! In CODA Paper Art zie je een zwaluwnest van het materiaal, omgevormd tot printmateriaal met cellulose uit de rioolwaterzuivering. Meer over Omlab en de samenwerking voor de CODA Daktuin die momenteel in ontwikkeling is? Kijk ook op het YouTube-kanaal van CODA!

Lees meer
Simon Fujiwara

Simon Fujiwara

Serieuze onderwerpen als klimaat of gender worden door bedrijven of politici al snel gevat in een slogan of pictogram. Dit inspireerde Simon Fujiwara om er met een stripfiguur aandacht voor te vragen. Kijk in de denkbeeldige spiegel van onze beeldcultuur in de huidige visuele wereld: hoe worden reclame, museale presentaties en pretparkontwerpen onder de loep genomen in CODA Paper Art?

Lees meer
Simon Schubert

Simon Schubert

In de serene witte werken van Simon Schubert staan het perspectief, de vouw en de schaduw centraal. Het werk lijkt haast wel met een blinddruktechniek gemaakt, maar als je goed kijkt zie je dat het eigenlijk alleen door hele precieze vouwen in het papier tot stand is gekomen. Door natuurlijke lichtinval ontstaat een diepte-effect! Bewonder en verwonder je over de schoonheid in het werk van deze ware papierarchitect.

Lees meer
Stefan Venbroek

Stefan Venbroek

Stefan Venbroek is gefascineerd door beweging. Muurschilderingen, animaties en illustraties voor tijdschriften; ze lenen zich er allemaal voor om met beweging een verhaal te vertellen. Natuur en papier komen samen in zijn werk en vallen samen met belangrijke kernthema’s voor CODA: haar ligging op de groene Veluwe en de rijke papiergeschiedenis in de regio.  

Lees meer
Stijn ter Braak

Stijn ter Braak

Als je boven aan de trap staat van deze installatie, kijk dan goed om je heen. Je staat in de slaapkamer van Stijn ter Braak! Wat begon met namaken van specifieke voorwerpen, zoals een boek of een appel, groeide uit tot hele installaties die een replica zijn van bijvoorbeeld zijn woonkamer. Kinderen kunnen online ook een kijkje nemen in de badkamer van Stijn; bij de NTR is de video ‘Stijn maakt’ terug te zien in het programma Klokhuis. 

Lees meer
Sun Lee

Sun Lee

Sun Lee is textielkunstenaar en sociaal ontwerper. Voordat ze zich in Nederland vestigde, runde ze in Korea een modemerk. Tot ze zich realiseerde dat achter de prachtige etalages met kleding niets anders zit dan stof die weer wordt weggegooid als het seizoen voorbij is. Ze werd sceptisch over de mode-industrie en de wereldwijde impact op het milieu. Kan mode ooit echt duurzaam worden? Bekijk ook werken van Lee die zij maakte met de lasersnijder in CODA ExperienceLab.

Lees meer
Susanna Inglada

Susanna Inglada

Door haar opvoeding en achtergrond is Susanna Inglada geïnteresseerd in de Catalaanse en Spaanse cultuur. Van haar oma hoorde ze verhalen uit eerste hand. En je ontdekt haar theaterachtergrond met figuren die in de ruimte staan als acteurs op een podium. Of waan je in een grootformaat prentenboek waar je zelf de woorden mag bedenken! Hoe? Ontdek het in CODA Museum.

Lees meer
Jonas Wijtenburg & Vincent de Boer

Jonas Wijtenburg & Vincent de Boer

Jonas Wijtenburg maakt een modulaire werkstation, voor CODA Paper Art precies aangepast op de werkmethode van Vincent de Boer. Het station heeft twee kanten; een input- en outputkant. De Boer werkt aan de ene kant aan een kleurrijke tekening op een rol. Als hij de tekening verder doordraait, wordt het resultaat aan de andere kant zichtbaar. Tijdens de tentoonstellingsperiode zijn er meerdere performances bij het werk, kijk snel in onze activiteitenagenda!

Lees meer
Wessel Verrijt

Wessel Verrijt

Het theater in een museum… ontdek het werk van Wessel Verrijt met sculpturen in een unieke choreografie. Om zijn werk te kunnen maken gebruikt hij bijna alleen gevonden voorwerpen zoals verpakkingsmateriaal, karton of stukken piepschuim. Hij geeft ze een tweede leven waarbij de vorige functie van het materiaal vaak nog zichtbaar blijft. Groots van formaat en indrukwekkend stilstaand of in beweging, ben je klaar voor een museale performance?

Lees meer
Zoro Feigl

Zoro Feigl

Bewegende onderdelen hebben de neiging kapot te gaan, ze slijten, ze bezwijken, ze vernietigen zichzelf of ze doen niet wat je wilt dat ze doen. Zoro Feigl wil ons de magische kant laten zien van dat wat beweegt en recht voor ons ligt. Hoe komt de beweging van deze papieren prop eigenlijk tot stand? De kinetische installatie lijkt te leven!

Lees meer

Nieuw werk

Wie papier en karton zegt denkt waarschijnlijk aan dat vel uit de printer, een verfrommeld boodschappenlijstje onderin je tas, een kindertekening, een brief, verhuisdoos of melkpak. CODA Paper Art 2023 toont met een grote diversiteit aan werk – van collages en designobjecten tot mode, performance, kinetische kunst, sculpturen en videowerk – hoe het materiaal de hedendaagse kunstenaar inspireert. Opvallend in deze editie van Paper Art is de voorkeur voor ongekleurd, neutraal papier en karton. Een aantal kunstenaars realiseerde speciaal voor deze editie van Paper Art nieuw werk. Maartje Korstanje (1982, NL) maakte in opdracht van CODA een nieuw, groot werk waarmee ze de relatie tussen mens en natuur onderzoekt. Stefan Venbroek (1980, NL) creëerde met papier, karton, verf, ecoline en digitale animatietechnieken een bijzondere, hypnotiserende wereld.

De schoonheid van een simpele vouw

CODA Paper Art 2023 laat ook zien dat het ambachtelijke van papierkunst heel veel meer is dan knippen en vouwen alleen; de beeldende kwaliteit kan ook voortkomen uit wetenschappelijk onderzoek, de ontwikkeling en het toepassen van nieuwe technieken en innovatieve materiaalbewerkingen. Kunstenaar en bioloog Ana Oosting (1985, NL) toont bijvoorbeeld de wonderschone complexiteit van een simpele vouw met een variant van Changing the Gaussian Curvature die ze speciaal voor Paper Art ontwikkelde. Een mathematische benadering van papier zien we ook in het werk van Fung + Bedford. Angela Fung (1970, MZ) en Ashley Bedford (1964, UK) zijn gefascineerd door de mogelijkheid om met slechts een paar bewegingen (knijpen, draaien en vouwen) een 2D-object om te vormen tot een nieuwe 3D-vorm. Voor Paper Art werd een ambitieuze installatie gemaakt, passend bij de hoge, lichte ruimte van CODA Museum. De schoonheid en verbeeldingskracht van de vouw in het vel papier komen eveneens tot uitdrukking in het werk van Simon Schubert (1976, DE). Hij creëert met een precieze, ingenieuze vouwtechniek de illusie van een driedimensionale wereld die ook het ambacht en vakmanschap van de kunstenaar tonen.

 

Actualiteit

Een aantal kunstenaars besteedt aandacht aan de actualiteit en de maatschappij waarin we leven door met hun werk te reflecteren op sociaal-maatschappelijke vraagstukken. Ook duurzaamheid, klimaatverandering en recycling zijn urgente, terugkerende thema’s. Wessel Verrijt (1992, NL), Majda Vidakovic (1990, RS) en Stijn ter Braak (1995, NL) maken hun levensgrote installaties en monumentale sculpturen met gevonden en hergebruikt materiaal, terwijl Mingus Janssen (1994, NL) zich voor deze editie van Paper Art afvroeg hoe de bloemen, planten en dieren op de Veluwe eigenlijk zelf over klimaatverandering denken. Hij ontwikkelde een nieuwe editie van de Non-Human Newspaper waarin hij de gevolgen van bemesting en verzuring voor het ecosysteem van de Veluwe behandelt. Huub Looze (1964, NL) en Margreet van Uffelen (1969, NL) van designstudio Omlab laten in Paper Art zien wat de kracht en potentie is van wc-papier. Ze presenteren onder andere hun zwaluwnest Martin, gemaakt van wc-papierpulp. Migratie en de obstakels die vluchtelingen ervaren op hun zware reis komen aan bod in A Paper Monument for the Paperless van beeldend kunstenaar Himmelsbach (1983, NL). Met dit werk wil hij niet alleen mensen bereiken die andere overtuigingen en waarden hebben dan hijzelf maar ook deze anonieme groep ongedocumenteerden meer zichtbaarheid en aandacht geven.

 

Papier als onderwerp

Papier is niet alleen het materiaal dat kunstenaars graag gebruiken maar het is ook regelmatig het onderwerp. Ellen Mandemaker (1968, NL) maakte voor het werk in CODA Paper Art installaties waarbij ze gekleurde vellen papier ophing, vouwde en fotografeerde. Door te fotograferen zocht ze een manier om los te komen van het papier, zodat je in de eerste plaats vorm en kleur ervaart en pas in tweede instantie ziet dat het papier is. In Nat Karton van Bert Scholten (1988, NL) is papier op een heel andere manier het onderwerp. Nat Karton wordt gevormd door een krant en film over de Groningse lintdorpen Oude Pekela, Nieuwe Pekela en Boven Pekela. Deze regio had tot de jaren zestig een bloeiende strokartonindustrie. Na het sluiten van de fabrieken ontstond een negatief beeld. Scholten vroeg zich af of dit wel terecht was en verbleef een maand in Oude Pekela. Hier bezorgde hij een huis-aan-huis krant met vergeten woorden en verhalen uit de lokale kartonindustrie.

 

Ambacht en innovatie

In CODA Paper Art is net als voorgaande edities ook aandacht voor ambacht en innovatie. Textielkunstenaars en ontwerper Sun Lee (1985, KR) stelde zichzelf vragen over de relatie tussen mode en traditie en tussen mens en natuur. Welke kleding maken we, van welk materiaal en wat dragen we? En kan mode ooit echt duurzaam worden? In Paper Art wordt haar serie papieren kleding Consumption of heritage getoond. Daarnaast zijn er voor Paper Art drie nieuwe werken duurzaam gefabriceerd en uitgesneden met de lasersnijder in CODA ExperienceLab. In de kinetische installatie Notes on movement van Zoro Feigl (1983, NL) lijkt een prop papier op onnatuurlijk wijze in de lucht te bewegen. Door de trilling van een stroboscoop is het alsof het papieren object ademt en een eigen leven leidt.

 

Jetty van Wezel x Paper Art

Tijdens CODA Paper Art is het werk van Jetty Van Wezel (1963, NL) te zien in de vaste collectiepresentatie op de Verdieping. Van Wezel is multidisciplinair ontwerper met een achtergrond in mode en vormgeving. In haar nieuwe serie werken staat het overhemd centraal. Met deze collectie shirts van krantenpapier zoomt van Wezel in op het wereldnieuws. Iconische foto’s en berichten krijgen extra aandacht door delen van de krant weg te vouwen of details juist nadrukkelijk in beeld te brengen. Daarnaast is dit project ook een reactie op fast fashion. Voor CODA heeft Jetty van Wezel een collectie shirts gevouwen die toegespitst is op sieraden. Een aantal papieren broches is bovendien te koop in CODA Winkel.

 

Activiteitenprogramma en catalogus

CODA biedt in samenwerking met verschillende partners tijdens de tentoonstelling een uitgebreid activiteitenprogramma aan. De derde editie van Tour de Papier brengt je op de fiets op bijzondere plekken die vertellen over de papiergeschiedenis van de Veluwe. Deze tour is in CODA verkrijgbaar als folder en gratis te downloaden op www.coda-apeldoorn.nl/tourdepapier. In CODA Atelier kun je deelnemen aan workshops en masterclasses en CODA ExperienceLab ontdek je de kracht, pracht en mogelijkheden van papier. De catalogus bij CODA Paper Art 2023 is verkrijgbaar bij de receptie en in CODA Winkel.