
CODA Museum presenteert van 9 juni tot en met 30 november 2025 de tentoonstelling Holy Shit - Kunst over een veranderend landschap. In deze tentoonstelling maken kunstenaars Milah van Zuilen, Beppe Kessler en Jeroen Jongeleen, in combinatie met werk uit de CODA collectie, de gevolgen van de stikstofcrisis op de (Veluwse) natuur zichtbaar en voelbaar. De tentoonstelling toont op indringende en vaak poëtische wijze hoe kunstenaars reageren op een van de grootste ecologische vraagstukken van deze tijd.
Steeds zichtbaarder lijdt de natuur, ook op de Veluwe, onder de gevolgen van verzuring en verdroging als gevolg van stikstofneerslag. Maatschappelijk zijn de gevolgen uiteenlopend; van boerenprotesten tot rechtszaken tegen de fossiele industrie. In Holy Shit reflecteren drie kunstenaars elk vanuit hun eigen discipline en benadering op dit complexe en urgente thema. Conservator Rianne Groen:
"Met Holy Shit willen we de ecologische crisis letterlijk dichtbij brengen. De kunstenaars laten zien dat stikstof geen abstract begrip is, maar iets dat ons landschap en onze leefomgeving fundamenteel verandert. Kunst biedt ruimte voor reflectie én nieuwe perspectieven."
Opening
Holy Shit wordt geopend op zondag 15 juni om 14.30 uur in het auditorium van CODA met het nieuwe werk van Liesbeth Piena. Aanwezig zijn? Meld je dan aan via onderstaande knop.
Milah van Zuilen (1998) koppelt haar werk als kunstenaar en bosecoloog in opleiding aan veldwerk en wandelingen over aangetaste stuifzandgebieden. De verzamelde natuurlijke materialen herschikt ze tot geometrische composities. Voor deze tentoonstelling maakte Van Zuilen nieuwe wandelingen over stuifzandgebieden die aangetast zijn door stikstof. De werken die daaruit voortkwamen tonen een diepe verbondenheid met het landschap en werpen een kritische blik op hoe wij dat landschap proberen te begrijpen en beheersen.
Beppe Kessler (1952) verwerkte in de serie sieraden Holy Shit konijnenkeutels – symbool voor natuurlijk afval – samen met parels; materialen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben, maar beide het resultaat zijn van natuurlijke processen. De aanleiding voor deze serie waren beelden van boze boeren die mest uitstortten op de snelweg. Kessler voelde direct dat ze ‘iets met mest’ wilde doen. Met haar werk stelt ze vragen over waarde, vergankelijkheid en natuurlijke kringlopen.
Jeroen Jongeleen (1967) toont in zijn videowerk Running in Circles – Nitroglyps hoe fysieke inspanning en landschapsverandering samenkomen in dramatische patronen, alleen zichtbaar vanuit de lucht. In dit drieluik rent hij extreem lange afstanden in een cirkel over zandverstuivingen op de Veluwe. Het olifantenpad dat zo ontstaat illustreert de radicale sporen van menselijk ingrijpen in het landschap.
Naast het werk van de drie hedendaagse kunstenaars omvat de tentoonstelling objecten, sieraden en kunstwerken uit de CODA collectie die het thema verder verdiepen. Holy Shit wordt geopend op 15 juni met extra aandacht voor Bodem, een nieuwe wandschildering in het auditorium van Liesbeth Piena (1993) in opdracht van CODA. Piena is gefascineerd door vormen in de natuur. Ze vertaalt organische en gestileerde elementen naar fris geschilderde landschapsdetails met nadrukkelijk aandacht voor de (grafische) contouren en lijnen van bijvoorbeeld plantenbladeren. Bodem is opgebouwd uit de bladvormen van bomen die gepland worden op de Veluwe om de bodemkwaliteit te verbeteren. Denk aan de boswilg, ruwe berk, hazelaar, veldesdoorn, wintereik, elsbes, zoete kers en ratelpopulier. Deze bomen, zogenaamde rijkstrooiselsoorten, gaan bodemverzuring tegen en halen mineralen uit de ondergrond die via de gevallen bladeren – het strooisel – weer in de bovengrond terechtkomen.
Liesbeth Piena - Bodem