Manon Uphoff

Een kamer die is ontstaan. Niemand weet precies waar deze kamer hoort, waar de kamer ‘vandaan’ komt, hoe oud hij is en hoe lang hij als ruimte nog mee zal gaan. Op een dag zal de kamer ook weer verdwijnen. Maar wat zich ooit in de kamer bevonden heeft of daar nog is, heeft coördinaten in ruimte en tijd. Wat in de kamer leeft, leeft door; de kamer leeft. Is het een droom die we bekijken, een nachtmerrie, een hallucinatie of staan we in de werkelijkheid?

Schrijver en dichter Manon Uphoff maakte in het kader van de tentoonstelling What Remains en de kindertentoonstelling Stokjong Piepoud het werk Kamer met Minotaurus in CODA Museum Apeldoorn. Voor Uphoff is dit de eerste keer dat zij beeldend werk in museale context presenteert.

Hoewel bedacht en gerealiseerd door Uphoff omschrijft zij Kamer met Minotaurus als een ‘familieportret’ omdat haar installatie opgebouwd is uit elementen die hun oorsprong elders hebben. Zo maakte haar neef Nathan Uphoff haar tekeningen (zeer klein op hout en in verf en inkt) geschikt voor drukken op groot formaat en zijn de boeken in de kamer bewerkingen van knipsels uit oude kunstboeken van haar vader. De ‘Griekse’ beeldjes zijn erfstukken uit het ouderlijk huis. De blokken op de vloer en de tafel – 286 stuks in totaal – zijn gezaagd uit een naaktschilderij van haar moeder, ooit gemaakt door haar vader. De achterkant van deze blokken zijn door Uphoff zwart geschilderd en her en daar voorzien van tekens die met elkaar de formule voor licht vormen. De blokken werden gezaagd door haar man terwijl haar broer, Michel Uphoff, uitrekende hoeveel mogelijkheden er zijn om met de blokken een herschikking van haar moeders afbeelding te maken. Uitkomst: 1,346.10752 verschillende mogelijkheden. Manon Uphoff: “Dat zijn zo ongelofelijk veel mogelijkheden dat als we alle mensen die ooit geleefd hebben en iedereen die nu leeft allemaal iedere seconde een steentje willekeurig zouden laten leggen, ze er vele miljarden keren langer over zouden doen dan het heelal oud is om die ene oorspronkelijke afbeelding te krijgen.’’

Manon Uphoff (1962) werd geboren in een groot huishouden dat het resultaat was van meerdere scheidingen, herschikkingen en het komen en gaan van mensen. Manon Uphoff heeft 7 (half)broers en 5 (half)zussen. Aangeraakt en beïnvloed door zowel schoonheid als geweld omschrijft ze dit opgroeien “als balanceren op een dun geweven draad met een uitzicht op zowel het wonderbaarlijke als op pijn.” Ze ging naar school, verliet het huis op zestienjarige leeftijd maar werd te jong bevonden om op de Kunstacademie te worden toegelaten. Ze keerde daarop kort terug naar huis om haar middelbare school af te maken en bezocht vervolgens de academie voor expressie door woord en gebaar. Daarna studeerde ze aan de Hogeschool en de universiteit (literatuurwetenschappen). Uphoff debuteerde in 1995 met de verhalenbundel Begeerte die na verschijning vrijwel meteen genomineerd werd voor onder andere De ECI Prijs en de AKO literatuurprijs. Haar werk behandelt thema’s als dreiging, verlangen en de ambivalenties van het menselijk bestaan. Inmiddels heeft Uphoff zich gevestigd als schrijver van verhalen, novellen, romans en essays. Haar verhalen zijn vertaald in vele talen. Recentelijk werd een van haar verhalen opgenomen in The Penguin book of Dutch Short Stories, samengesteld door Joost Zwagerman. Werk van haar werd verfilmd en is altijd als beeldend en gruwelijk, sprookjesachtig en intrigerend omschreven. Manon Uphoff heeft een dochter en woont afwisselend met haar man in Nederland en Kroatië.