Van buiten naar binnen

Imca Schoots, de vierde Stadsfotograaf van Apeldoorn, nam in september 2022 de camera over van Sven Scholten en richtte de lens tot september 2024 op de stad, de omgeving en haar inwoners. Ze rondt haar termijn als Stadsfotograaf af met de tentoonstelling Van buiten naar binnen – Imca Schoots: Stadsfotograaf Apeldoorn 2022-2024. De tentoonstelling brengt – letterlijk en figuurlijk – de artistieke en caleidoscopische blik van Schoots in beeld aan de hand van drie fotoseries, elk met een eigen vertrekpunt en onderscheidend resultaat. Imca Schoots: “Omdat ik Apeldoorn van buiten naar binnen benaderd heb, heb ik ook met een andere blik naar de stad kunnen kijken dan de inwoners zelf die de stad vooral van binnenuit beleven. Met mijn camera ben ik op onderzoek gegaan en heb ik geprobeerd zichtbaar te maken wat vaak onzichtbaar blijft.” 

Imca Schoots treedt met haar werk buiten de grenzen van de traditionele fotografie. In de tentoonstellingen zijn niet alleen foto’s te zien maar worden ook digitale creaties gepresenteerd. De tentoonstelling in CODA Museum wordt gevormd door de fotoseries Door 2 Lenzen, Smart City – stad van de toekomst en On Scene – Club de Villa. De eerste serie toont acht bijzondere inwoners van Apeldoorn die in de stad onbekend zijn maar daarbuiten soms wereldfaam genieten. Schoots portretteerde ze in samenwerking met RTV Apeldoorn, de Stedendriehoek en Apeldoorn Direct. Ze maakte gebruik van de Pepper’s Ghost techniek; een optische illusie waarbij een reflectie van een object of persoon in een scène op een schuin geplaatste (plexi)glazen plaat verschijnt. De beschouwer ziet zowel de scène als de reflectie waardoor de illusie van een zwevend object, droombeeld of schim ontstaat. In samenwerking met creatief ondernemer Chiel van Tongeren maakte ze voor deze serie holografische projecties van kunstenaar Rep Ringel, lithograaf Sebastiaan Hanekroot, chef-kok Gerwin Sanders, danser Patrick van Gurp, meesterboekbinder Anne-Mieke Boonstra, fotograaf Sam Warnaar, boomspecialist Anton Dekker en van Van Tongeren zelf. De holografische projecties representeren hun relatieve onzichtbaarheid en maken de beschouwer nieuwsgierig naar de afgebeelde persoon.

Voor de serie Smart City – stad van de toekomst onderzocht Schoots Apeldoorn als stad van de toekomst en richtte ze zich op het iconische Centraal Beheergebouw, Orpheus en CODA; allemaal gebouwen in Apeldoorn die ontworpen zijn door architect Herman Hertzberger. Schoots combineert in deze serie zwart-wit foto’s van de gebouwen die nog in gebruik zijn (Orpheus en CODA) met beelden gecreëerd met AI, archiefbeelden en foto’s van het Centraal Beheergebouw genomen door de Apeldoorners Rinus Groen, Angela Stouten en Ron Floor om zo een beeld te geven van de stad van toekomst. Bezoekers kunnen in een architectonisch grid van fotoblokken op de vloer door de stad lopen. Voor deze serie werkte Schoots samen met Franki Dodwell, een van de drie winnaars van de Apeldoorn City Prize van de Young Composers Meeting 2024, een project van Orkest De Ereprijs. Dodwell componeerde het muziekstuk Beheer Boogie voor Orkest De Ereprijs. De compositie is geïnspireerd op de fotoserie van Schoots en de architectuur van Herman Hertzberger. Dodwell won de Apeldoorn City Prize tijdens de dertigste International Young Composers Meeting (2024). Haar compositie kan in de tentoonstelling beluisterd worden.

On Scene – Club de Villa toont een rauwe en intieme kant van Apeldoorn. Imca Schoots maakte de foto’s voor deze serie achter de schermen bij Club de Villa in Beekbergen, een sexclub die in de zomer van 2023 volledig verwoest werd door brand. Het boek On Scene, vormgegeven door Eva van der Schans en uitgegeven door Lecturis, wordt gepresenteerd bij de tentoonstelling en is te koop in CODA Winkel. On Scene – Club de Villa wordt in de tentoonstelling in een donkere ruimte gepresenteerd op drie schermen met daarbij op de wand de huisregels van de sexclub afgebeeld. Een speciaal gecomponeerd muziekstuk van Ron Stokking versterkt de beleving. Schoots wil zo de intense ervaring van deze verborgen wereld overbrengen. 

Imca Schoots over haar rol als Stadsfotograaf: “Mijn periode als Stadsfotograaf was een bijzondere tijd. Door de lens van mijn camera ben ik in de stad, waar ik al vijftig jaar woon, op onderzoek gegaan. Ik heb interessante dingen ontdekt, mooie mensen ontmoet en verbindingen kunnen maken. Ik besefte ook dat ik een 'typische Apeldoornse' ben die klaagt over de stad: het is hier saai, er gebeurt niks, stugge mensen, maar je woont er wel mooi. Inmiddels weet ik beter. Apeldoorn is niet saai. Er gebeuren veel mooie en inspirerende dingen, maar dat is vaak niet zichtbaar. Apeldoorn omarmt de pareltjes niet volledig. Met mijn projecten heb ik geprobeerd zichtbaarheid te geven aan dat wat de stad voor mij bijzonder maakt. En tijdens die fotografische reis ben van Apeldoorn gaan houden.”  

Publicatie 
Imca Schoots realiseert bij On Scene – Club de Villa een gelijknamige publicatie. De crowdfundingcampagne staat online. Meer informatie over deze publicatie en On Scene is hier te vinden.